Hier kun je ons volgen in onze opzet om Mangalitza's te gaan fokken. We willen ze hier rond laten scharrelen op het land van onze boerderij (ruim anderhalve hectare) in Drenthe. Wij hebben ook nog ruim 25 pauwen, parelhoenders, kippen, nederlandse landgeiten en 2 groenendaelers en 3 tervuerense herders en een poes.

dinsdag 31 december 2013

Goede Jaarwisseling

en een gezond en vooral gezellig 2014 toegewenst.
 
 

 
 
Erik, Conny en Quintus

maandag 23 december 2013

Gezellige Kerstdagen



Wij wensen iedereen gezellige Kerstdagen toe.

 Geniet van elkaar en van al het lekkers.
 
 
 
 
Conny, Erik en Quintus

dinsdag 10 december 2013

Paartijd



Een kijkje in een terugkerende, bijzondere periode uit het zwijnenleven: de raustijd. Want in november en december is het weer paartijd voor de wilde zwijnen en ook bij onze Mangalitza's.

Vrouwtjeszwijnen leven samen met hun jongen (frislingen) in een groep, de ‘rotte’. De leidzeug, het oudste vrouwtje, bepaalt wanneer de zeugen uit haar rotte bronstig worden. Bij zwijnen noemt men dat ‘berig’. Die berige zeugen trekken mannetjes (keilers) aan. De keilers vechten om een vrouwtje te mogen dekken en kunnen elkaar flink bewerken met hun hoektanden. De gevechten zijn spectaculair om te zien.

Sporen van de raustijd
In het bos kan je allerlei sporen van die oververhitte keilers vinden. Ze klapperen met hun tanden om ze te slijpen, en daarbij ontstaat schuim. Dat schuim smeren ze af aan bomen en struiken. Ook slijpen ze hun tanden aan takken. Als je geluk hebt, hoor je de keilers ‘s nachts schreeuwen tijdens hun gevechten. Het kan er heftig aan toe gaan. Daarom hebben keilers dikke platen onderhuids bindweefsel op hun schouders en flanken, een beetje zoals de bescherming van een rugbyspeler, daardoor blijven wonden oppervlakkig. Toch vallen er soms dodelijke slachtoffers.

Onze beer is inderdaad ook een beetje oververhit aan het worden en wil maar wat graag zijn vrouwtje dekken, alleen is zij het daar nog niet helemaal mee eens. Overal vliegt het schuim je om de oren zo hitsig is hij.





 
 


Het filmpje van de wilde zwijnen kun je zien op onderstaande link.

http://vroegevogels.vara.nl/Fragment.202.0.html?&tx_ttnews[tt_news]=366942&cHash=34ee114e45195202c04e56e6709279c9

Met dank aan Gonny i Sverige.


donderdag 5 december 2013

Sinterklaas

 

Marsepeinen varkens met Sinterklaas
 
 

Het zwijn/varken speelt in die symboliek een belangrijke rol. Het is het beeld van de lente en de zonneschijn waar men in deze midwintertijd naar uitkijkt.
Een varken in de winter houden, was voor de mensen in onze streken heel belangrijk om de winter goed door te komen. Een varken leeft van restafval en was goedkoop om te houden.
 Als de mensen door de voedselvoorraad heen waren konden ze door het eten van het varken gezond en wel de winter doorkomen.
De varkens(koppen) van marsepein doen denken aan geluksvarkens die men aan de Noorse god Freyr offerde. In de mythologische verhalen reed Freyr op een wild zwijn.
De Duitse uitdrukking "Schwein haben" (geluk hebben, boffen,) herinnert nog aan het oude volksgeloof.
Het varken was aan Freyr gewijd en op het Sinterklaasfeest, dat misschien als 'verschoven' winterfeest is te beschouwen, zijn de zwijnen door marsepeinen varkens vervangen.
Aan Freyr als god van rijkdom en vruchtbaarheid herinneren nog de spaarvarkens. Marsepein is van amandelnoten gemaakt en verwijst dus ook naar de vruchtbare levenszaden.


Freyr de broer van Freya de godin van de vruchtbaarheid
 
Ik wens iedereen een gezellige Sinterklaasavond toe.

maandag 2 december 2013

Genieten

van de varkens die op hun beurt weer genieten van het lange gras en de emmer met appels en wortels.

Er worden al hele gesprekken tegen me gevoerd door de dame en heer.




 

 
Ze laten het zich goed smaken.

zondag 1 december 2013

Goed thuis gezocht

Nou dat krijgen ze hier zeer zeker, een mooie oude dag met zijn tweetjes en hopenlijk
aankomend jaar ook nog wat biggetjes.

Nogal onverwachts kwamen deze twee op mijn pad en ik ben er echt super blij mee. Ze zijn heel mak ook al kennen ze ons nog niet. Erik kon de beer vanmiddag al aaien dus dat is een goed begin.

Gingen uit zichzelf de geleende paardenkar in waar ze zich heerlijk nestelde in de berg stro
en tegoed deden aan alle wortels en appels die ik als lokmiddel had uitgestrooid.

Thuis aan gekomen liepen ze rustig achter elkaar aan de wei in en genoten van het eten en namen de tijd om alles te verkennen.

Toen het donker was ben ik nog even wezen kijken en ze lagen heerlijk in het hok, lekker diep in het stro tegen elkaar aan gekropen te slapen af en toe wat geknor, hopenlijk van tevredenheid.





Nu alleen nog 2 namen verzinnen voor de zeug en de beer.

zaterdag 30 november 2013

alweer 3 jaar geleden

Vandaag is het precies drie jaar geleden dat we aankwamen op Schiphol vanuit China met ons kleine "varkentje" van 32 maanden oud, 80 cm en 15 kg. Inmiddels een grote vent van ruim 5 jaar, 118 cm en 25 kg dus goed "afgemest".



Onze Quintus
 
 

donderdag 21 november 2013

De heilige Sint-Antonius

Even een stukje geschiedenis voor diegene die niet weten wie Sint Antonius was.

Heel lang geleden, toen wij nog heidenen en varkens nog zwijnen werden genoemd, was er een jonge man Antonius. Antonius was geboren in 251 geboren als zoon van rijke christenen in Egypte. Toen hij op 20 jarige leeftijd beide ouders verloor, gaf hij al zijn bezittingen aan de armen en ging in de Sinaï-woestijn wonen.

Antonius leefde daar 20 jaar een kluizenaarsbestaan maar was ook een genezer.

Vele eeuwen later werd hij aangeroepen als beschermheilige van varkens en varkenshouders en zijn naamdag 17 januari is heel erg lang door onze voorouders in stand gehouden.

Antonius stierf in 356, op 105jarige leeftijd, hij werd op een geheime plaats begraven maar in 532 werd zijn graf ontdekt en zijn de stoffelijke resten naar Alexandrië overgebracht. De arabieren hebben in 704 zijn beenderen daar weer vandaan gehaald en herbegraven in Constantinopel. Van daaruit heeft de Franse pelgrim Jocelyn in 1070 de stoffelijke resten weer meegenomen naar de Franse Dauphine en daar heeft men toen een kerk gebouwd waarin Sint Antonius tot op vandaag de dag nog steeds ligt. Eindelijk zijn laatste rustplaats en al snel daarna ging de plaats St. Antoine heten en werd het een pelgrimsplaats voor mensen die aan de ziekte ergotisme leden. Deze ziekte werd veroorzaakt door de moederkoren een schimmel die op rogge voorkomt.

In 1095 werd de Orde van de Heilige Antonius opgericht, deze monniken waren de ziekenbroeders voor de mensen die aan ergotisme leden het werd daarna in de volksmond ook wel Sint-Antoniusvuur genoemd.

Het dieet voor de zieken bestond uit varkensvlees en een behandeling met kompressen van varkensvet. De Orde genoot veel aanzien, ontving veel geld en bouwde in heel Europa ziekenhuizen. De Antoniusbroeders verwierven in veel landen het recht om varkens te houden en deze varkens mochten ook vrij rondlopen, rondscharrelend door de straten overal wat te eten krijgen omdat de burgers ze graag deden voeren. Deze Antoniusvarkens hadden een belletje in het oor of om de hals zodat ze goed herkenbaar waren. Van 1095-1775 waren deze varkens een belangrijke inkomstenbron voor de Orde.

In 1500 kwam er een verbod voor loslopende varkens maar voor de Antoniusvarkens maakte men een uitzondering maar dan moesten ze wel geringd zijn, met bellen en een oor afgesneden. In 1517 werd in Haarlem zelfs nog een wet aangenomen dat verbood St-Antonie verckens  "te slaon noch te stooten".

Het lag dus voor de hand dat Sint-Antonius beschermheilige werd van het varken en dat kunstenaars hem altijd hebben afgebeeld met een varkentje.Tot onder zijn sterfbed zelfs tot voor de hemelpoort.

Sint Antonius waakt nog steeds over onze varkens en de houders, mits deze goed met de dieren omgaan mag ik aannemen, en ook over diegene die schrijven over varkens.

Het is dus wel duidelijk waarom ik dit stukje geschiedenis wilde vertellen, ik hoop dat Sint Antonius ook over mij en mijn gezin en al onze dieren waakt.

donderdag 14 november 2013

maandag 11 november 2013

Rotte

En dan niet als in appels ;). Nee een Rotte staat voor een groep en wel een groep wilde zwijnen dan wel varkens.

Het gedrag van mangalitza's lijkt in alle opzichten nog veel in dat van hun wilde voorouders. Als je de varkens de vrijheid geeft dan gedragen ze zich als zwijnen. Wilde zwijnen zijn groepsdieren, enkele zeugen (gezusters) van een zelfde worp vormen samen met hun frislingen en overlopers (oudere frislingen) een hechte familiegroep en die heet dus een Rotte.

Everzwijnen daarentegen leiden een eenzaam zwervend bestaan en sluiten zich alleen in de bronstijd bij de rotte aan. Terwijl bij de mangalitza's de beer juist wel bij de groep blijft en waakt over de frislingen.

 Misschien als ze echt in het wild zouden leven wellicht dat de jonge beertjes dan ook zouden worden verstoten en solitair door het leven moeten gaan totdat het weer bronstijd is. In gevangenschap moeten ze zich willens en wetens aanpassen met alle gevolgen van dien.

Tanden knippen, de staart couperen, castreren enz enz.



                                             De kudde Mangalitza's van Barbara in Ermelo

vrijdag 8 november 2013

Zoelen

Zoelen wat is nu weer zoelen en dan bedoel ik niet het plaatsje Zoelen in de Betuwe ;)

Nee zoelen is letterlijk een modderbad nemen om af te koelen en te beschermen tegen insekten en ander ongedierte.

 

Varkens moeten de beschikking hebben over een vennetje of plassen en dan niet alleen om uit te drinken maar ook voor het nemen van een heerlijk modderbad. Het "zoelen" dient ter verkoeling, omdat varkens en wilde zwijnen heel slecht tot niet kunnen zweten.

Bij warm weer wordt dan ook veel meer gezoeld dan bij koud weer. De modderkorst die door het zoelen op de huid ontstaat, geeft de varkens bovendien een goede bescherming tegen vliegen en muggen. Door hun korte nek en staart zijn ze namelijk slecht instaat om insecten te verjagen.

Modder helpt daarin tegen ook goed tegen parasieten, omdat deze vast komen te zitten (zoals luizen) en stikken (zoals mijten) en als de modder dan is opgedroogt gaan ze opzoek naar bomen of andere schuurplaatsen waaraan ze zich dan lekker gaan schuren.

Frislingen leren van hun moeder al in de tweede week na de geboorte om te zoelen en te schuren.

Het is prachtig om te zien hoe ze zich onderdompelen en genieten van het bad.






vrijdag 1 november 2013

Van ei tot embryo



 Na 3 maanden, 3 weken en 3 dagen dus ca 116 dagen worden de kleine mangaliza's geboren en gaan gelijk bij moeders drinken. Gemiddeld tussen de 4 en 8 biggen, de zeug heeft 10 tepels waardoor er altijd wel een plekje te vinden is.



donderdag 31 oktober 2013

Spreekwoordelijke Varkens

Wisten jullie dat er heel veel spreekworden zijn waar varkens in voor komen.

#Vieze varkens worden niet vet#

#Van het hele varken lusten#

#Schreeuwen als een mager varken#

# Al regent het varkens, hij krijgt er geen borstels van#

#Wij zullen dat varkentje wel eens even wassen#

#Men kan niet 2 ruggen uit 1 varken snijden#

# Hij is bij de varkens groot gebracht#

#Veel varkens maken de spoeling dun#

# Het is voor de varkens niet gebrouwe#

# Als varkens knorren bij een volle trog#

#De een scheert het varken de ander het schaap#

# Als een varken#

#Hij heeft varken gereden#

#Biggen worden Zwijnen#

#Tussen zwijn en big#

#De paarlen voor de zwijnen gooien#

#Zwijntjesjager#

#De beer is los#

#Dat slaat als een tang op een varken#

#Een boer en een varken worden knorrende vet#

# Het varken is op een oor na gevild#

#Zo dom als het achtereind van een varken#

# Hij heeft zich bekeerd van zwijn tot varken#

# Met big zitten#



Nog meer spreekwoorden zijn van harte welkom.

De gevolgen van Domesticatie van het varken

Het tot huisdier maken van wilde dieren heeft voor de bouw en het gedrag van een dier zeer grote gevolgen. Als eerste worden ze kleiner althans in de begin periode en dit gold ook voor de varkens.

Het wilde zwijn heeft een hoogte van 90-100cm, terwijl de tamme varkens in de nieuwe Steentijd(2000 v Chr) ongeveer 75 cm hoog waren. In de Bronstijd 80 cm, in de IJzertijd 70 cm en in de vroege Middeleeuwen 65 cm.

Hoewel deze verschillen voor een deel erfelijk zijn bepaald, zal de gebrekkige voeding er ook aan hebben bijgedragen. Tot in de Middeleeuwen werden varkens nog regelmatig gedekt door wilde everzwijnen dit kwam doordat ze nog steeds in de bossen werden "geweid". Hierdoor zijn ze qua uiterlijk nog eeuwen lang op elkaar blijven lijken.

Pas na de Middeleeuwen werden de varkens geleidelijk aan groter en veranderde hun bouw.

De schedel bijvoorbeeld van het huidige varken is korter dan die van een wild zwijn en vertoont bovendien een knik. Dit is waarschijnlijk het gevolg van de afname van spierarbeid, waardoor de spieraanhechtingsplaatsen veranderden. 

Ook zijn de slagtanden van de mannetjes kleiner geworden en de poten korter. De drachtperiode van een zeug heeft zich verkort van 130 dagen naar 115 dagen bij de varkens. Door de voortdurende selectie en inkruisingen met diverse rassen werd het aantal jongen per worp steeds groter en nam ook het aantal tepels toe.

woensdag 30 oktober 2013

Van wildvarken tot huisdier

De mens heeft sinds zijn ontstaan, een paar miljoen jaar geleden in Oost-Afrika, lange tijd in zijn onderhoud weten te voorzien door te jagen en vruchten te verzamelen. Ook wilde zwijnen zijn altijd een geliefd prooidier geweest.

De Noordelijk delen van Europa en Azie zijn pas na de ijstijden, ongeveer 10.000 jaar geleden, toegankelijk geworden voor zowel de primitieve mens als het wild zwijn.

Rond dezelfde tijd deden zich op andere plaatsen in de wereld, te beginnen in het MiddenOosten, grote veranderingen voor in de menselijke samenleving. Daar ontwikkelde zich onder druk van een steeds minder voor handen zijnde voedselvoorraad en een groeiende bevolking, de eerste vormen van akkerbouw en veehouderij. Het tot huisdier maken van het wilde zwijn zal niet zo moeilijk zijn geweest. Biggen zijn namelijk aanhankelijk, sociaal en gemakkelijk te temmen. Bovendien zijn ze, omdat het alleseters zijn, makkelijk te voeden.

De oudste beenresten van varkens zijn gevonden in het Midden-Oosten, Irak en Iran. Het gebied waar het varken nu taboe is en dateren van ongeveer 7000 jaar voor Chr.

Archeologen hebben aangetoond dat varkens uit verschillende ondersoorten van het wild zwijn zijn gedomesticeerd en niet alleen in het Midden Oosten, maar ook in Zuidoost-Azie en het Verre Oosten.

De huidige Chinese varkens zijn dan ook uit een andere ondersoort van het wilde zwijn ontstaan dan de Europese varkens en mede daardoor zijn ze zo verschillend van elkaar.

In Nederland arriveerde het varken met de eerste boeren in de periode van 5000-4000 jaar voor Chr.



Wat is er dan in een relatief korte periode een heleboel veranderd van vrij levend zwijn naar de bio-industrie. Hopenlijk wordt de mens onderhand een keer wakker en gaat aan het welzijn denken van de dieren en niet aan zijn eigen gewin tenkoste van alles.






maandag 28 oktober 2013

Biggen knuffelen

We gaan as zondag 3 november Mangalitza's kijken en hopenlijk knuffelen in Ermelo bij
Barbara Meyer zu Altenschildesche Mangalitza fokker op Landgoed Leuvenum.

We verheugen ons er enorm op om kennis te mogen maken met Barbara en haar varkenskudde.




Mangalitza Historie

De Mangalitza ook wel wolvarken en mangalica genoemd, is het enige oorspronkelijke Europees varkensras dat zo’n 200 jaar onveranderd is gebleven. Het is een oud spekzwijn ras dat afkomstig is uit Hongarije en Servië.

 Een reden waarom het Mangalitza niet meer zo populair was: ze moeten kunnen wroeten en verdragen geen kleine hokken zonder vrije uitloop. 



Mangalitza’s krijgen tussen de 4 en 8 biggen. Dat is veel minder dan bij de andere rassen. Ze zijn ook veel later geslachtsrijp en pas met 1 ½ jaar klaar voor de slacht.
 
Het Mangalitza varken heeft bijzonder goede moeder-eigenschappen en is heel sociaal! De beer (mannelijk varken) kan erbij blijven als de biggen geboren worden en is ook heel zorgzaam voor de biggen. Dat de Mangalitza nog het enige oervarken is, kun je zien omdat de biggen nog een “pyama" (streepjes) aan hebben. Net zo als bij hun voorvaderen, de wilde zwijnen.

Ze zijn ook zeer resistent tegen ziektes. De Mangalitza’s zijn sterk behaard en hebben in de winter zelfs lang krullend haar, wat ze lekker warm houdt. Daarom noemen sommige mensen het ook een ‘wollvarken of woelvarken.

Ook hebben ze een donkere huid, wat hen in de zomer weer goed beschermd tegen zonnebrand. Het ras is buitengewoon goed bestand tegen strenge kou en hitte.

 Het is daarom een zeer sterk en gezond ras. Mangalitza’s hebben, mits ze goed gehouden worden, een heel rustig, lief en sociaal karakter. De zeugen werpen drie tomen (worpen) in twee jaar van gemiddeld acht biggen. Zij dragen net als alle varkensrassen: 3 maanden, 3 weken en 3 dagen dus ca 116 dagen.

 Van het Mangalitza is nog maar een gering aantal op de hele wereld over! Ze waren in 1970 bijna uitgestorven. Gelukkig komt daar nu verandering in.





Bron: (en voor meer informatie over dit bijzondere ras) mangalitzablog.com

Onze keuze, Mangalitza

Al een aantal jaren heb ik een varkensboek waar heel veel verhalen in staan over varkens van over heel de wereld. Diverse keren helemaal uitgelezen en eigenlijk nooit blijven hangen bij een bepaald ras. Ik wist wel wat ik absoluut niet mooi vond en dat wilde ik dus ook niet. Nee een echt groot varken wilde ik rond laten lopen en dat werd dus sophietje. Helaas gaat het niet goed met sophie en als ze er straks niet meer is dan wil ik wel weer een varken of varkens terug en eigenlijk een ras wat goed bestand is tegen kou en warmte en wat dus lekker vlees vet en spek heeft.

Toen was het gauw bekeken het ras mangalitza, ik had er nog nooit van gehoord en ben gaan googlen en kwam zo aan wat informatie.

Ik vind de kleuren ook geweldig, rood, blond en dan de zwaluwbuiken super.




Varkens houden??? Waarom ?

Dit heeft alles te maken met het feit dat we onze Belgische herders in mei van dit jaar op BARF hebben gezet. BARF? Ja inderdaad BARF (bones and raw Food). Onze eerste 2 Belgische herders zijn beiden overleden aan maagkanker. Na het lezen van allerlei onderzoeken en de onderzoeken die dokter Mandigers al jaren verricht over de link tussen brokken en kanker, zijn wij ook radicaal omgegaan op rauw voer en het gaat perfect. En, omdat we onze honden dus op puur hebben gezet, zijn we zelf ook wat meer aan het nadenken gegaan over onze voeding. Vlees at ik al ruim 6 jaar niet meer. Reden dieronvriendelijke praktijken en het smaakt niet. Mijn man en zoon aten wel vlees maar alleen dat van Schotse Hooglanders van "Het Drents Landschap" waar wij donateur van zijn.

Sinds 2 maanden zijn wij volgens het "Paleo principe" gaan leven, geen granen, zuivelproducten en onnatuurlijke suikers meer. Bijna alles is biologisch wat we eten en geen producten meer waar van alles aan E-nummers en andere rotzooi is toegevoegd. En het bevalt ons fantastisch, Erik mist af en toe een snoepje en ik een stukje kaas maar verder is het geweldig om weer zo puur met eten bezig te zijn. En dan ga je ook op zoek naar ouderwets lekker vlees, hooglander hadden we al. Per toeval kwam ik op de markt van Hardenberg Fake Mulder tegen met zijn biologische waren, waaronder grote kippen en bentheimer scharrelvarken. Dit eens uitgeprobeerd en dat was zo'n verademing om weer puur vlees met spek en vet en dus heel veel smaak te eten, of dat ik weer bij mijn oma aan tafel zat.

Maar wat heeft dit nu met mangalitza's te maken? Wel, het volgende. We gaan proberen zo zelfvoorzienend mogelijk te leven, ook naar de toekomst gericht. We hebben 8 jaar geleden 15 hoogstamfruitbomen en 19 laagstamfruitbomen, allen ouderwetse rassen, aangepland. En het fruit is heerlijk kersen, pruimen, peren, appels. Onze zelfverbouwde groenten en fruit inmaken, zodat we zo weinig mogelijk hoeven te kopen en we weten wat we eten. Want, het is toch van de zotte dat er slachtafval in ons brood en door allerlei andere gewassen wordt gedaan. Groenten en fruit zijn nog maar kort te bewaren, reden, te veel gier en kunstmest. Alles wordt bespoten en smaak heeft het weinig tot niet.

En dus, hebben we besloten om ook een kleine kudde mangalitza's te gaan houden.
Hiervan zullen we de biggen verkopen en de borgjes eventueel na 2 jaar slachten en/of verkopen, zodat we onze eigen vleesvoorraad hebben.

Waarom het ras mangalitza's en geen ander ras zoals de bentheimer bijvoorbeeld dat komt in de volgende blog tersprake. 

Tot de volgende keer.



dinsdag 22 oktober 2013

Sofietje

Het leven van Sophietje (nou ja tje).

Ik heb Sophietje 8 jaar geleden gekregen. Ze is gebracht in een klein kratje, waar eigenlijk kippen in horen te zitten. Zo klein was ze nog. Sophietje was een big dat eigenlijk dood had moeten gaan doordat ze in de varkenshouderij apart was gelegd omdat ze te klein was en moeders te veel biggen had om te voeden. Gelukkig waren er een paar kinderen van een dierenwinkel die haar en haar broertje met de fles wilden groot brengen en met 8 weken is ze dus bij ons gekomen.

Ze is nu dus inmiddels 8 jaar oud helaas is ze afgelopen winter door het ijs gezakt in de wei, waardoor ze één van haar voor poten heeft gebleseerd. Het is voor ons altijd zo geweest dat Sofietje bij ons zou blijven, tot ze dood ging. Ze heeft haar hele leven buiten scharrelend en wroeten doorgebracht omringt door Nederlandse Landgeiten, kippen, parelhoenders en pauwen.

Doordat ik merk dat ze pijn begint te krijgen en eigenlijk bijna niet meer door het weiland heen loopt, alleen van haar hok naar de voerbak en weer terug, beginnen we ons toch af te vragen wat te doen? Haar laten lijden is geen optie maar wat dan??? Euthanasie???

Ik heb altijd gezegt dat ik mijn eigen dieren nooit op zal eten, maar zoals Erik zegt: "je eert haar meer door haar te slachten en op te eten, dan dat je haar in de grond laat verrotten".

Je weet nu tenminste dat ze een goed leven heeft gehad en je weet wat je eet. Het is nog even wikken en wegen wat te doen.

Wat dit alles met de Mangalitza's heeft te maken vertel ik in mijn volgende blog.